Veel mensen dragen het met zich mee, vaak in stilte: het hardnekkige gevoel niet goed genoeg te zijn. Je doet je best op je werk, in je relatie, als ouder of als vriend, maar ergens blijft die knagende twijfel: “Doe ik het wel goed?” of zelfs: “Ben ik wel oké zoals ik ben?” Misschien merk je het nou juist in je reactie wanneer je feedback of kritiek krijgt: wordt je nou juist verdedigend of nou juist aanvallend?
Als je dit herkent, ben je zeker niet de enige. In dit artikel leg ik uit waar dit gevoel vandaan kan komen, hoe het zich uit in je dagelijks leven, en wat je kunt doen om het te verzachten — of zelfs te doorbreken.
Wat bedoelen we eigenlijk met “niet goed genoeg”?
Het gevoel van “niet goed genoeg zijn” gaat niet over een rationele conclusie (“ik kan dit vak niet oplossen” of “ik heb deze fout gemaakt”). Het is een dieper, emotioneel gevoel dat vaak moeilijk onder woorden te brengen is. Het zit in gedachten als:
- “Anderen zijn slimmer, leuker of succesvoller dan ik.”
- “Als mensen me écht zouden kennen, zouden ze me niet meer aardig vinden.”
- “Ik moet presteren om waardevol te zijn.”
Het is geen oordeel over iets wat je doet, maar over wie je bent. En dat maakt het zo pijnlijk én hardnekkig.
Waar komt dit gevoel vandaan?
Het gevoel niet goed genoeg te zijn ontstaat vaak niet van de ene op de andere dag. Het ontwikkelt zich meestal al vroeg in ons leven, vaak zonder dat we dat bewust doorhebben.
- Jeugd en opvoeding
Als kind ben je enorm gevoelig voor hoe je omgeving op je reageert. Als je ouders, leraren of andere belangrijke volwassenen (bewust of onbewust) kritisch waren, weinig emotionele steun boden of hoge verwachtingen hadden, kan de boodschap zijn blijven hangen: “Ik moet iets zijn wat ik niet ben, anders word ik niet gewaardeerd.” - Vergelijken met anderen
In onze maatschappij ligt de lat vaak hoog. Succes, uiterlijk, prestaties — alles lijkt meetbaar en zichtbaar. Social media versterkt dit nog eens. We zien andermans successen, niet hun worstelingen. Dit voedt het idee: “Ik schiet tekort.” - Overtuigingen uit het verleden
We vormen op jonge leeftijd overtuigingen over onszelf (“ik ben lastig”, “ik moet sterk zijn”, “ik mag geen fouten maken”) en gaan ons daarna gedragen op manieren die deze overtuigingen bevestigen. Dat gebeurt vaak onbewust. Zo blijf je in een cirkel zitten, ook al is je huidige situatie heel anders dan vroeger.
Hoe uit dit zich in je leven?
Het gevoel niet goed genoeg te zijn laat zich zelden rechtstreeks zien. Vaak komt het tot uiting in gedrag of emoties die op het eerste gezicht iets anders lijken:
- Perfectionisme: alles moet 110%, anders voel je je mislukt.
- Pleasen: je zegt overal ja op, omdat je bang bent om anderen teleur te stellen.
- Zelfkritiek: je innerlijke stem is streng, veeleisend of zelfs neerbuigend.
- Uitstelgedrag: uit angst om te falen, begin je er liever niet aan.
- Moeite met relaties: je stelt je afhankelijk op of houdt mensen juist op afstand.
Herken je iets hiervan? Dan zou het zomaar kunnen dat er onderliggend een diepere overtuiging meespeelt: “Ik ben niet goed genoeg zoals ik ben.”
Wat kun je doen om dit patroon te doorbreken?
Gelukkig is er veel mogelijk om dit gevoel te onderzoeken en te verzachten. Het begint met bewustwording: je hoeft het niet langer als waarheid te beschouwen, maar kunt het gaan zien als iets wat ooit ontstaan is — en nu niet meer nodig is.
- Herkennen en erkennen
Sta stil bij situaties waarin je je minderwaardig voelt. Wat denk je op zo’n moment? Is het echt waar wat je denkt, of is het een oud verhaal dat zich herhaalt? - Verzacht je innerlijke stem
Let op hoe je tegen jezelf praat. Zou je zo ook tegen een vriend spreken? Vervang harde woorden door mildere — niet om alles goed te praten, maar om ruimte te maken voor groei. - Therapie of begeleiding
Soms zit het gevoel zo diep geworteld, dat je er zelf moeilijk bij kunt komen. In psychodynamische therapie of hypnotherapie kun je onderzoeken waar het precies vandaan komt. Vaak blijkt dat het ‘niet goed genoeg’-gevoel niet van jou is, maar van vroeger. Als je dat gaat doorvoelen, kun je het stukje bij beetje loslaten. - Oefen met jezelf laten zien
Kwetsbaarheid is spannend, zeker als je bang bent om afgewezen te worden. Maar juist jezelf durven laten zien, met alles wat je voelt en denkt, helpt om nieuwe ervaringen op te doen: dat je wél waardevol bent, ook als je niet perfect bent. - Zelfhypnose
Jezelf hypnotiseren is mogelijk, en hiermee kan je verrassend veel mee oplossen. Zelfhypnose is snel geleerd maar vereist vaak nog wel wat oefening voordat het makkelijk wordt. Het is een skill voor het leven en de moeite waard om in te investeren.
Tot slot
Het gevoel ‘niet goed genoeg’ te zijn is diep menselijk — en vaak ontstaan op plekken waar je geen controle over had. Maar je bent niet veroordeeld tot dit gevoel. Door inzicht, mildheid en het durven aangaan van wat eronder ligt, kun je stap voor stap leren om jezelf met andere ogen te bekijken.
Je hoeft het niet alleen te doen. Als je merkt dat dit artikel iets bij je raakt, en je wilt daar verder mee aan de slag, dan is therapie een veilige plek om dat te doen. Je bent al goed genoeg om daaraan te beginnen.
Lees ook: Wat het onbewuste over je vertelt.
